فیتونیا
(Fittonia spp) : گیاه همیشه سبز
نام علمی : Fittonia versehaffeltii
خانواده : Acanthaceae
درباره ی فیتونیا
Nerve plant : با عنوان “عصب گیاهی” شناخته می شود.
نام های دیگر :
گیاه عصبی ، گل موزائیکی ، برگ نعنایی ، گیاه خالص ، Fittonia albivenis
فیتونیا اصالتا بومی کشور پرو و جنگل های بارانی گرمسیری آمریکای جنوبی
دارای برگ هایی با رگه های ریز و سبز
فیتونیا را میتوان هم در محیط بیرونی و هم در فضای داخلی آپارتمان نگهداری کرد.
محبوب ترین مدل فیتونیا : رنگ سفید نقره ای
انواع دیگر این گیاه با رگه های قرمز ، صورتی ، سفید و سبز موجود میباشد که از میان برگ ها عبور میکند.
فیتونیا گل هایی کوچک و ریز با رنگ های زرد مایل به سفید یا قرمز
گیاهان عصبی یکی از بی نظیرترین و زیباترین گیاهان خارج از خانه هستند.
این گیاهان ممکن است در نور متوسط نیز دوام بیاورند ولی اگر میخواهید رشد کند ، آن را در نور شدید و غیرمستقیم قرار دهید.
فیتونیا برخلاف ساکولنت ها گیاهی نیست که بتوانید روی طاقچه خود قرار دهید و فراموشش کنید.
گیاهی است که به ما یادآوری می کند که هرچند وقت یکبار به آن توجه کنید و اینکه آب آشامیدنی چقدر برایش مهم است.
ویژگی ظاهری :
برگ ها: پهن ، قلبی شکل ، نسبتا کوچک
ساقه ها: پوشیده شده از مو و کرک های کوچک
میزان رشد :
- ارتفاع 15 تا 30 سانتی متر
- گسترش رشد 15 تا 22 سانت
زمانی که در محیط داخلی خانه نگهداری شود به ندرت رشد می کند و گل می دهد.
سبک :
یک گیاه گرمسیر که در سایه روشن و مرطوب جنگل های بارانی و گرمسیری رشد می کند ، شرایط مشابهی را در آپارتمان ترجیح میدهد.
نور مورد نیاز فیتونیا :
فیتونیا نورغیرمستقیم و روشن را ترجیح میدهد.
نسبت به سایه مقاومت خوبی نشان میدهد.
فیتونیا نور آفتاب را دوست ندارد ، ترجیح میدهد خورشید روشن و غیر مستقیم مثل آفتاب پشت شیشه یا زیر نور فلورسنت رشد کند.
به طور مثال نوع پاکوتاهان را می توان به راحتی در آپارتمان دور از تابش مستقیم آفتاب نگهداری کرد.
خاک فیتونیا :
خاک این گیاه باید مرطوب و زهکشی شده باشد.
بر پایه پیت موس ، رطوبت خاک حفظ شود ولی آب اضافی به خوبی تخلیه شود.
ترکیبات بستر فیتونیا : یک قسمت پیت موس یک قسمت پرلیت و دو قسمت خاک برگ
خاک اسیدی (5-6) را ترجیح داده و خاک قلیایی را تحمل می کند.
برای حفظ رطوبت گلدون بر روی ظرف آب و سنگ ریزه قرار داده شود طوریکه گلدان روی سنگ بوده و با آب تماس نداشته باشد.
دما :
فیتونیا برای رشد بهتر نیاز به کود و تغذیه مصنوعی خواهد داشت.
دمای رشد : 18 الی 24 درجه
رشد فیتونیا در دمای کمتر از 15 درجه کم شده و بعد متوقف میشود. بعد از مدتی کاملا از بین می رود.
فیتونیا در دمای بالاتر از 26 درجه به غبارپاشی برگ ، چندبار در روز نیاز دارد.
مناطق مقاومت :
در همه مناطق آب و هوایی بعنوان گیاه آپارتمانی میتواند رشد کند.
رشد فیتونیا :
فیتونیا در محیط داخلی باید دائما مرطوب نگه داشته شود.
شرایط ایده آل برای فیتونیا :
گیاه همیشه سبز علفی ، خزنده ای کم رشد که مناسب باغ های بطری یا “تراریوم” هاست.
تولیدکنندگان فیتونیا ، قادر خواهند بود این گیاه دوست داشتنی اما معتدل را اینگونه پرورش دهند زیرا هم رطوبت و هم نور مورد علاقه اش تامین خواهد بود.
آبیاری:
اگر عاشق فیتونیای خود هستید باید عاشق آبیاری آن نیز باشید.
مرطوب نگه داشتن فیتونیا یک چالش است. اگر کمی احساس تشنگی کند “ضعف” کرده و پژمرده می شود.
در واقع فیتونیا به خشکی خاک حساس است.در صورت خشک شدن گیاه از بین رفته و برگ های آن نازک و چروکیده می شود.
چنانچه این خشکی ادامه داشته باشد فیتونیا برگ های خود را از دست خواهد داد!
خاک باید مرطوب باشد نه خیس
رطوبت:
نیاز به رطوبت بالای محیط ، در صورت خشکی محیط حاشیه برگ ها چروکیده می شود.
مه پاشی برگ ها در تابستان هر روز و در زمستان هفته ای دو بار انجام می شود.
اینکار اول صبح انجام شده تا رطوبت اضافی خشک شده و گیاه دچار بیماری قارچی نشود.
هرس :
فیتونیا در شرایط مناسب رشد سریعی دارد.
گل های این گیاه خسته کننده اند و زیبایی چندانی ندارند ، به همین دلیل چیدن گل ها به پرپشت شدن شاخ و برگ فیتونیا کمک خواهد کرد.
آفات و بیماری:
- زرد شدن برگ های این گیاه که ناشی از آبیاری فراوان فیتونیاست.
راه حل: استفاده از گلدان هایی با سوراخ های زهکشی برای جلوگیری از خیس شدن خاک
- ریزش برگ فیتونیا دو دلیل خواهد داشت:
- نرسیدن رطوبت کافی به گیاه : اگر گیاه را در فضای داخلی نگهداری می کنید رطوبت مورد نیاز با رطوبت کننده های اتاق تامین کنید. و یا اینکه برای تامین رطوبت ، گیاه را کاور کنید به طوریکه نایلون با برگ های گل تماس نداشته باشد.
- گیاه در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرد. گیاه عصبی خود را از نور مستقیم دور نگه دارید.
- حشرات : قارچ ، حشراتی مثل شته
راه حل : گیاه آسیب دیده منزوی نگه داشته شود تا از انتشار به سایر گیاهان جلوگیری شود.
- حاشیه برگ ها چروک خورده و پژمرده اند ؛ در اثر خشک بودن هوا
راه حل: غبارپاشی را شروع کنید ، سنگریزه در زیرگلدانی بریزید و آب اضافه کنید.
تکثیر فیتونیا:
- تقسیم ریشه : هنگام تعویض گلدان، کل گیاه از گلدان خارج شود و هر قسمت گل بعنوان گیاهی مستقل در گلدان جداگانه کاشته می شود.
- قلمه زدن : در بهار نوک ساقه ها به اندازه 5 سانت جدا میشه و بعد اقدام به کاشت می کنیم.