مهم ترین بخش روف گاردن ، از طراحی گرفته تا اجرای کامل پروژه ، ایزولاسیون بام سبز و لایه بندی یکپارچه آن می باشد.
در ادامه به توضیح دلایل اهمیت اجرای لایه های مختلف بام سبز می پردازیم.
مهم ترین بخش روف گاردن در اجرا چیست؟
به دلیل نفوذ ریشه و آب های اسیدی که از خاک و گیاه خارج می شوند ، ایزولاسیون بام سبز و لایه بندی یکپارچه روف گاردن را به مهم ترین بخش اجرایی روف گاردن تبدیل می کند.
طراحی و اجرای روف گاردن باید مهندسی شده باشد تا از هرگونه عواقب پیش بینی نشده ایمن بماند.
از آنجایی که هم گیاه و هم خاک ، داری PH اسیدی می‌باشند ، قادر هستند لایه‌های عایق معمولی را مانند ایزوگام و قیر طی مدت کوتاهی قابل نفوذ نمایند.
به منظور رفع این مشکل میبایست از لایه های ضداسیدی در مراحل اجرای روف گاردن استفاده کرد.
بام سبز :
سقف ساختمان یا آن چیزی که هم اکنون بر بام همه ساختمانها وجود دارد . بر روی آن عایق مثل ایزوگام ، قیرگونی یا هر عایق دیگری کشیده شده و معمولا روی آن موزائیک ، آسفالت یا سنگفرش شده است. (توضیح بام سبز را اینجا بخوانید.)
باغ بام یک لایه محافظت کننده است و سقف و عایق رطوبتی را از لایه خاک و گیاهان جدا می کند.
بام سبز ایجاد محیطی مفرح و زیبا در ارتفاع با مناظری متفاوت از آنچه به طور معمول می بینیم.
آن هم در فضای گمشده ای از ساختمان که تاکنون بلااستفاده بنظر می رسیده ، ایده ای جالب و منحصربه فرد است.
- حدود 30 سال است که در کشورهای پیشرفته ، به منظور جلوگیری از اثرات مخرب آلودگی هوا به مسئله ایجاد بام های زندگی ( بام سبز ) توجه می شود.
بام سبز ، ریه شهر !
در اکثر شهرها به دلیل حضور جمعیت بیش از ظرفیت ، شاهد حضور هزاران واحد مسکونی کوچک در کنارهم هستیم .
هر کدام از آن ها از وسعت کوچک یا بزرگ به نام حیاط بهره می برند ، جایی که فضای سبز راه به قلب مناطق شهری می گشاید.
هرکدام از این وسعت های کوچک و بزرگ ، همچون ریه ی سبز کوچکی به پاکیزگی و تلطیف هوای شهرها کمک می کنند.
هم چنین ساکنان ساختمان ها نیز از شادابی گیاهان و فضای سبز لذت می برند.
می خواهیم کاری کنیم که حتی فضاهای کوچک ، همچون باغی بزرگ ، چشم نواز و دوست داشتنی باشند.
کوچکترین فضاها را میتوان به محیط هایی متفاوت و جذاب تبدیل کرد .
- جایی که در هنگام خستگی ، بتوان از زیبایی آن بهره برد.
داشتن یک باغ کوچک یا فضای نشیمن خارج از منزل ، نیازمند فضای آن چنانی نیست !
با تبدیل بام به باغ ، طبیعت تسخیر شده به شهر بازمی گردد
امروزه می توان بر روی بام هر خانه ، آپارتمان ، ویلا ، اداره ، مدرسه ، بیمارستان و هر ساختمان دیگری یک باغ زیبا با گیاهان کوچک و بزرگ ایجاد کرد.
امروزه این کار به راحتی امکان پذیر است.
به این ترتیب میتوان از فضای بلااستفاده روی بام که در معرض تابش آفتاب است ، با هزینه ای اندک برای ایجاد بام استفاده کرد.
می دانیم اکثر زمین ها توسط ساختمان ها و خیابان ها اشغال شده اند ، احداث و ایجاد فضای سبز در شهر ، به دلیل کمبود زمین و قیمت بالای آن ، هزینه بر و گران است.
با تبدیل بام به باغ ،طبیعت تسخیر شده توسط شهر ، به زمین باز می گردد.
هرمترمربع فضای سبز ، حدود نیم کیلوگرم از آلودگی های معلق در هوا را گرفته و تصفیه می نماید.
تمامی لایه ها در سیستم لایه بندی روف گاردن ، به گونه ای است که هر لایه در کنار لایه ای دیگر ، مجموعه ای از رفتارها و وظایف را انجام می دهند تا دو هدف اصلی را به ارمغان آورند.
عایق بندی بام سبز در برابر سرما و گرما ، این گونه است که ؛ خنک نگه داشتن ساختمان در تابستان و گرم بودن آن در زمستان، به نوع و ساخت بام سبز و طراحی و موقعیت ساختمان بستگی دارد.
اهداف لایه بندی روف گاردن:
- ایجاد فضای سبز با طراوت به گونه ای که نیاز به کاشت مجدد و نگهداری دوره ای کمتری داشته باشد.
- ایجاد ساختاری یکپارچه و قابل اعتماد بر روی بام تا هم از آسیب های احتمالی جلوگیری نماید و هم شرایطی فراهم کند تا عمر سازه بالا رود.
اهمیت اجرای لایه بندی در روفگاردن
چرا از لایه بندی در روف گاردن استفاده می کنیم؟
- جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت به سقف ساختمان
- جلوگیری از آسیب رساندن ریشه به بام
- محافظت از خوردگی ناشی از اسیدی شدن آب های حاصل از بام سبز
- کاهش انتقال صدای محیطی روی بام
- جهت استفاده بهینه از آبیاری و کاهش مصرف آب
همانطور که می دانیم بام سبز ، بامی است که مقدار یا تمامی آن با پوشش گیاهی و خاک ، یا با محیط کشت روینده پوشانده می شود.
واژه ی سبز به مسئله محیط زیست اشاره می کند و شامل بام هایی نمی شود که تنها رنگ آن ها سبز باشد.
ایزولاسیون بام سبز
ایزولاسیون بام سبز ، مهم ترین بخش اجرای روف گاردن می باشد.
در ابتدا ، قبل از اجرای ایزولاسیون ، شیب بندی بام سبز است که بسیار اهمیت دارد.
وقتی شیب مناسب باشد ، آب موجود در بام تخلیه شده و ریسک اجرای ایزولاسیون بام سبز (روف گاردن) کاهش می یابد.
مضرات و صدمات بام سبز در صورت استفاده از روش های قیرگونی و ایزوگام
مرحله اول لایه بندی و ایزولاسیون بام سبز ، عایق کردن می باشد که توسط برخی شرکت ها امکان دارد اینکار بوسیله روش های منسوخ شده ای از جمله قیرگونی و ایزوگام انجام شود ، که معمولا به دلیل ارزان بودن این روش را انتخاب می کنند.
اما قیرگونی و ایزوگام برای لایه بندی و ایزولاسیون بام سبز مناسب نیستند. زیرا در برابر ترشحات اسیدی و ریشه گیاهان مقاومت نداشته و دچار آسیب خواهند شد. باید بدانیم که ریشه گیاه بعد از گذشت دو تا سه سال میتواند سطح ایزوگام و قیر را سوراخ کند و به آن نفوذ کند در نتیجه خسارت های جبران ناپذیری را به بام سبز وارد خواهند کرد. به همین دلیل از یک لایه عایق رطوبتی مخصوص که در برابر ریشه گیاه مقاوم باشد برای ایزولاسیون بام سبز استفاده می کنیم.
ماده ای که در برابر واکنش های اسیدی و قلیایی مقاومت لازم را داشته باشد.
در ادامه به معرفی کامل این لایه ها می پردازیم.
لایه های ضروری روف گاردن
در مهندسی بام سبز ، اجرای برخی لایه ها ضروری و لازم الاجرا بوده و برخی لایه ها با توجه به ساختار بام سبز و توقعات کارفرما ، میزان بودجه تخصیص داده شده برای پروژه و عوامل دیگر ، به صورت اختیاری می باشد.
لایه های اجباری و لازم الاجرای روف گاردن ( مهم ترین بخش روف گاردن ) : لایه ضد ریشه ، لایه ضدرطوبت ، لایه زهکشی و لایه فیلتر می باشد.
به اشتباه برخی پروژه ها در بام سبز یکپارچه از لایه شانه تخم مرغی به جای لایه زهکشی با توان بالا استفاده می کنند.
این امر باعث کوبیدگی و له شدن لایه زهکش می شود و در نهایت ترک خوردن بستر کار شده روی لایه های روف گاردن و جلوگیری از درین شدن آب می شود.
لایه زهکش میبایست تایل های بزرگ و کلیک دار باشد. تناژ بالایی را تحمل کند. (در ادامه به توضیح لایه زهکش به طور مفصل می پردازیم.)
در تقسیم بندی کلی بام سبز ، لایه های بام را به قسمت های زیر تقسیم می کنیم:
- لایه پوشش گیاهی
- لایه کشت
- فیلتراسیون خاک
- لایه زهکش
- لایه محافظ ضدریشه
- لایه محافظ
- لایه الاستیسیته آب بند سقف
در ادامه به توضیح درباره مهم ترین بخش روف گاردن می پردازیم:
محیط یا بستر کشت:
در فضایی است که گیاهان در آن کاشته شده و رشد می کنند.
محیط کشت میبایست وزن کمی داشته باشد.به همین دلیل نسبت به خاک معمولی تفاوت هایی دارد.
خاک بام سبز نیاز به عمق کمتر و سبکتر دارد.
خاک مخصوص بام سبز می بایست دارای ویژگی های منحصر به فرد از نظر وزن ، ساختار ، جذب آب و مواد مغذی باشد.
محیط کشت در حالت مرطوب می بایست حداکثر 900 کیلوگرم در هرمترمکعب وزن داشته باشد.
ساده ترین حالت محیط کشت:
لایه ای خاک کوددهی شده می باشد.
حالت پیچیده تر محیط کشت:
لایه از مواد معدنی مانند پشم سنگ به همراه مواد مغذی برای رشد گیاه تشکیل شده است.
نکته مهم: مقابله با فرسایش خاک به وسیله آبیاری و آب باران است. می توان خاک مورد نظر را با مقداری شن و ماسه مخلوط کرد تا از شسته شدن خاک جلوگیری شود.
همه چیز درباره ی لایه زهکش
لایه زهکش روف گاردن:
بین محیط کشت و لایه محافظ قرار می گیرد تا آب از قسمت های بام سبز به سیستم زهکش ساختمان جریان پیدا کند.
با این حال مقداری آب اضافی وجود دارد مثلا مقدار آب اضافی حاصل از باران به وسیله کفشور های ایجاد شده در پشت بام تخلیه می شود:
لایه زهکش:
لایه زهکش یا درینج که در ساختار و گونه های مختلف تولید می شود وظیفه انتقال سریع آب را به عهده دارد.
به منظور رعایت احتیاط باید دو خروجی تعبیه کرد و یا یک خروجی و محلی برای سرریز ( توجه داشته باشید که خروجی ها باید عاری از هرگونه گیاهی باشند و این امر از طریق تعبیه محفظه ای برای بازرسی با لایه آن ها چک می شود. در تراس ها می توان از یک توری تراس استفاده کرد.)
در لایه زهکش ، تخلیه سریع آب باران از سطح پوشش گیاهیی به سمت لوله تخلیه و فاضلاب خواهد شد.
به منظور ذخیره آب حاصل از باران و آبیاری و انتقال آب اضافه به سیستم فاضلاب ساختمان می باشد.
ساده ترین حالت این لایه: لایه ای خاک یا شن و ماسه.
پیچیده ترین لایه: از مواد پروپیلن ( اسفنج مانند بوده و آب را برای مدت زیادی در خود نگه می دارد.)
روش پرکاربرد دیگر: استفاده از شیت های پلاستیکی ( شانه تخم مرغی ) که آب در حفره های فنجان مانند خود ذخیره و آب اضافی را زهکشی می نماید.
گراول یا شن های نخودی هم برای استفاده در لایه زهکش مناسب بوده اما قابلیت نگهداری آب به مدت طولانی را ندارند.
نحوه زهکشی روف گاردن:
دو نوع زهکشی باید در سقف روف گاردن انجام گیرد.
- زهکشی از طریق لایه ای از سقف بنام لایه ی زهکش
- زهکشی از طریق لوله های خروجی
- خارج کردن آب از طریق لوله ها به اندازه طراحی لایه زهکش اهمیت ندارد.
لایه زهکش مانند سفره آب زیرزمینی برای گیاهان عمل کرده و دو وظیفه بسیارمهم دارد.
از یک سو ، حفظ سلامت ریشه گیاهان و از سوی دیگر به خارج کردن آب مازاد کمک کند.
زهکشی اصولی روف گاردن ، کاری ضروری است
زیرا در کنار هزینه ساخت ، تعمیر و نگهداری سقف روف گاردن، می تواند بسیار پرهزینه باشد.
هدف از ساخت بام سبز ، لذت بردن از فضای سبز است.
پس ، قصور به هر نحوی در زهکشی بام سبز ، نه تنها سرمایه از بین خواهد رفت بلکه باعث خرابی سقف اصلی ساختمان نیز می شود.
بام هایی که برای تعبیه مزرعه طراحی می شوند مقدار زیادی آب باران را در خود نگه می دارند که موجب کاهش فشار تحمیلی بر سیستم زهکشی می شود.
انتخاب لایه زهکش مناسب ، بر اساس بیشینه جریان آب حاصل از بارش انجام می گردد.
مرحله زهکشی را میتوان یکی از مهم ترین بخش روف گاردن دانست.
حداقل ضخامت لایه زهکش 20 میلی متر می باشد.
لایه صافی یا فیلتر:
بین محیط کشت و لایه زهکش ، فیلتری با بافت پلی استر قرار دارد که باعث دور شدن رطوبت از محیط ریشه ها شده و از گندیدگی ریشه ها جلوگیری می کند.
باعث می شود ذرات خاک ، زهکش را مسدود نکند.
لایه ضدریشه:
لایه Root Barrier یا ضدریشه: یکی از اصلی ترین لایه های بام سبز است.
از لایه های اصلی در بام سبز است که از نفوذ ریشه به لایه های ضد نم و بام جلوگیری می کند.
لایه ای که از نفوذ ریشه و آسیب زدن آن به عایق کاری سقف سازه جلوگیری می کند.
این لایه در جاهایی که گیاهان با ریشه عمیق و تهاجمی کاشته شوند ، کاربرد دارد.
با تکنولوژی ویژه و علم شیمی و صنایع مواد تولید شده و وظیفه محافظت از نفوذ ریشه به لایه های اصلی بام می باشد.
وجود این لایه در بام های سبز متراکم مهم بوده و می بایست دارای استاندارد های بین المللی باشد.
متریال های مصرفی آن باید دارای گواهینامه های معتبر باشد.
لایه عایق بام ساخته شده از پلی پروپیلن فشرده بوده که از انتقال هرگونه رطوبت به سقف جلوگیری می کند.
لایه محافظت کننده:
از شسته شدن خاک در طول آبیاری جلوگیری می کند.
ساختار سقف ، غشاء بام یا لایه عایق رطوبتی نیز می گویند.
عایق رطوبتی (لایه ضد نم و رطوبت):
این لایه که از لایه های رطوبتی پلیمری بام سبز است که خاصیت الاستیسیته داشته و خود این لایه، از چندین لایه تشکیل شده است.
این لایه که به لایه ضدآب نیز شناخته شده است یکی از مهم ترین لایه های روف گاردن می باشد.
و باعث عدم نفوذ نم و رطوبت به داخل ساختمان می شود که گونه های متفاوتی نیز دارد.
اگر در حال کاشت گیاه بر روی بام خانه باشید ، سقف میبایست ضدآب ، ضدیخ و مقاوم در برابر رطوبت باشد.
حتی اگر کاشت گیاه شما در گلدان باشد یا در سیستم بام سبز باشد.
تمام سطح پشت بام و تراس و از همه مهمتر قسمت هایی که قرار است گیاهی کاشته شود به خوبی پوشش داده و باید عایق بندی ضدآب باشد.
( این مرحله از اهمیت ویژه ای برخوردار است و از آن جایی که بعد از اجرای روف گاردن، دسترسی به این لایه زیرین دشوار خواهد بود پس در قرار دادن آن ، نهایت دقت را به خرج دهید.)
- به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت از لایه های بالایی بام سبز ، سطح روی سقف باید به خوبی عایق شود.
لایه محافظ به منظور محافظت از عایق ساختمان در برابر آسیب های وارده هنگام نصب روف گاردن و یا در مقابل نفوذ ریشه ی گیاهان ، باید به وسیله لایه ای محافظ روی عایق رطوبتی را بپوشاند.
این لایه محافظ می تواند یک روکش از بتن سبک ، ورق ضخیم پلاستیک و یا ورقی ترکیبی از این مواد باشد.
- به طورکلی در هر منطقه کشور از مصالحی که هزینه پایین تری دارد و بیشترین دسترسی را دارد استفاده می کنیم.
وظیفه اصلی لایه محافظ :
محافظت از لایه زیرین خود می باشد.
این لایه بر اساس نوع ساختار روف گاردن می تواند در مکان های مختلفی قرار گیرد.
عایق رطوبتی پلیمری جایگزین ایزوگام و دیگر عایق های سنتی بوده و نوعی پوشش آب بند است و از مواد پلیمری بر پایه آب ، تحت فناوری نانو ساخته شده است.
این عایق پس از خشک شدن و تشکیل پلیمر کاملا آب بند میشود.
این لایه ها به دلیل خاصیت الاستیسیته ای که دارند ، در رفتار های سازه ای و حرکت احتمالی ، می توانند به راحتی مقاومت از خود نشان دهند.
لایه فیلتر خاک:
جداکننده آب حاصل از آبیاری بام سبز از خاک روف گاردن را به عهده دارد.
وظیفه اصلی فیلتر خاک:
جداسازی آب حاصل از آبیاری بام سبز از خاک و بستر کشت روفگاردن می باشد.
این لایه از ساختار های الیافی نبافت تولید می شود.
لایه ژئوتکستایل:
سطح جدا کننده لاین درین و خاک باغچه می باشد.
این لایه که اسامی مختلفی هم دارد ، گاهی تحت عنوان لایه فیلتر خوانده می شود.
به منظور جداکردن لایه زهکش و پوشش گیاهیی از یکدیگر به کار گرفته می شود.
این لایه از وارد شدن خاک و ذرات ریز به سیستم زهکشی و کاهش کارایی آن جلوگیری می کند.
این لایه کاهش سریع آب در لایه پوشش گیاهی را خنثی می کند.
لایه پوشش گیاهی:
لایه آخر و در واقع پوشش گیاهی و خاک است.
بسته به نوع روفگاردن (متمرکز،گسترده یا ترکیبی) می تواند متفاوت باشد.
می توان از بوته های فشرده و درختچه های زیاد و یا صرفا از یک پوشش گیاهی ساده استفاده کنید.
کل این مرحله به سلیقه کارفرما و طراح بستگی دارد.
به طور کلی در انتخاب گونه های مناسب ، سه عامل مکانی، اجتماعی ، اقتصادی دخیل هستند.
گیاهان می بایست مناسب هر اقلیم انتخاب شوند.
گیاهان شاداب گیاهانی هستند که در بافت های خود به مدت طولانی آب را ذخیره کنند.
در میان کشور های اروپایی ، کشور های آلمان ، سوئیس ، فرانسه و اتریش در زمینه ساخت بام سبز پیشرو تر بوده اند .
اگرچه هر گیاهی می تواند روی بام گذاشته شود، اما محدودیت هایی از قبیل آب و هوا ، طراحی سازه ای ، هزینه نگهداری و تصورات طراح بام سبز باعث میشود تا بام های سبز ، سبک طراحی شوند.گیاهانی در آن کاشته می شوند که بتوانند در خاک کم عمق و با اندک مراقبت و نگهداری ، رشد کنند.
سبزپوش کردن بام نیازمند گیاهانی است که بتوانند در محیط خشن و بی روح بام مقاومت کنند.
همانطور که گفته شد مهم ترین بخش روف گاردن ، زیرسازی و ایزولاسیون روف گاردن به صورت یکپارچه می باشد.
در صورت نیاز به مشاوره و اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
02122674478 09121931969
1 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
[…] مهم ترین بخش روف گاردن | لایه بندی بام سبز […]